Wensen te over na meevaller, maar hoofdpijndossiers vergen ook miljarden

Wait 5 sec.

Het kabinet heeft volgend jaar 8 miljard euro meer dan eerder gedacht, blijkt vandaag uit de nieuwste cijfers van het Centraal Planbureau. Goed nieuws voor wie gaat over de verdeling van het geld, maar de opgaven zijn groot. Politieke partijen buitelen over elkaar heen met extra wensen en alles bij elkaar tellen die op tot vele miljarden.Coalitiepartij VVD ziet in de CPB-cijfers "de eerste stappen in de goede richting". Maar Kamerlid De Vries wijst er ook op dat de hand toch op knip gehouden moet worden om de inflatie niet aan te wakkeren. Wel is er de wens bij de VVD om de energiebelasting te verlagen en de kinderopvang goedkoper te maken. Met het adagium: "Dat helpt werkende Nederlanders vooruit."Coalitiegenoot BBB ziet zich juist gesterkt in het standpunt dat er structureel te pessimistisch wordt geraamd en dat er dus tóch meer geld is. "De situatie is minder nijpend dan steeds wordt voorgespiegeld", aldus Kamerlid Vermeer. BBB pleit daarom voor investeren "in de basis van Nederland".Dat betekent volgens Vermeer "lastenverlichting voor middeninkomens, investeringen in woningbouw en perspectief bieden aan wie nu klem zit". De BBB'er wil ook dat er meer geld gaat naar gemeenten voor bijvoorbeeld zwembaden, buurthuizen en sportclubs.De zonNSC maakt er net zoals BBB een punt van dat CPB-voorspellingen te pessimistisch zijn en dat is volgens partijleider Omtzigt ook dit keer weer het geval, hoewel het in zijn ogen minder erg is dan bij vorige ramingen.Omtzigt schrijft op X blij te zijn dat "de zon doorbreekt bij de Nederlandse economie". Waar geld naartoe zou moeten weet de partij ook: de belasting op gas moet omlaag en er moet geld naar mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering.PVV-partijleider Wilders X'te in een korte reactie op de CPB-ramingen dat het "de hoogste tijd" is voor lastenverlichting "voor de gewone man en vrouw". Volgens de grootste coalitiepartij moet er wat worden gedaan aan de hoge kosten voor energie, huur en boodschappen. Het zijn wensen die de PVV al langer uit, maar waar de partij volgens de oppositie niet altijd naar handelt.De coalitiepartijen onderhandelen de komende twee maanden over de voorjaarsnota, de halfjaarlijkse bijstelling van de begroting. Naast de vele wensen liggen er grote opgaven. Zo zijn er (miljarden)tegenvallers door problemen met bijvoorbeeld de vermogensbelasting in box 3 en de WIA-uitkeringen en kunnen de kosten in het stikstofdossier oplopen na twee rechterlijke uitspraken. Ook voor defensie en klimaat kunnen extra uitgaven nodig zijn.Terugdraaien van bezuinigingenWat het extra ingewikkeld maakt is dat de coalitie ook aan de Tweede Kamer heeft toegezegd een aantal van hun eigen bezuinigingen uit het coalitieakkoord terug te gaan draaien: die op pandemische paraatheid bijvoorbeeld, op de brandweer en op de verpleegkundigenopleiging.Ook de verhoging van de btw op sport en cultuur moet nog ongedaan worden gemaakt, is althans de belofte. Ondertussen waarschuwen de gemeenten dat de bezuinigingen voor hen onhoudbaar zijn, zeker op de jeugdzorg.En dan is er ook nog de oppositie, die nodig is om kabinetsplannen in de Eerste Kamer aan een meerderheid te helpen. Per partij leven daar ook weer allerlei ideeën. Zo ziet de GroenLinks-PvdA, de grootste fractie in de senaat, in de nieuwe CPB-cijfers "noodzaak én ruimte" om de kosten van boodschappen, huur, energie en kinderopvang te verlagen.Ook zegt Kamerlid Van der Lee dat de btw-verhoging helemaal moet worden geschrapt en dat er geen "harde bezuinigingen" nodig zijn in het onderwijs of de zorg. Hij roept de coalitie op om te stoppen met "onderlinge wedijver" en eindelijk aan de slag te gaan.Extra personeelDe ChristenUnie laat weten blij te zijn dat er "minder hard" bezuinigd hoeft te worden en dat de belastingen minder omhoog hoeven. En ook die oppositiepartij heeft ideeën over waar meer geld naartoe zou moeten, namelijk naar defensie, infrastructuur, betaalbare huizen, gemeenten en energienetten.Minister Heinen van Financiën, die over de schatkist gaat, noemt het vandaag positief dat de economie blijft groeien, maar hij plaatst een kanttekening bij de raming. Dat het CPB op 8 miljard euro uitkomt, komt volgens Heinen omdat er wordt gewerkt "met de aanname dat het kabinet veel geld niet zal uitgeven". Bijvoorbeeld omdat er geen personeel kan worden gevonden. Maar dat hoeft niet zo te zijn.Waartoe de raming, de opgaven en de wensen allemaal gaan optellen, zal de komende maanden blijken. "Het kabinet gaat de komende tijd de balans opmaken", zegt Heinen. Het is de bedoeling dat de voorjaarsnota in april af is.