Nog geen twee jaar geleden werden ze geïnstalleerd, vandaag nemen ze al afscheid. Zeventig Kamerleden keren na vanmiddag niet meer terug in de blauwe bankjes. Sommigen hebben er zelf voor gekozen, zoals SP-Kamerlid Michiel van Nispen, die het na ruim 11 jaar mooi geweest vindt. Voor anderen, waaronder het grootste deel van de twintig koppen tellende NSC-fractie en voor andere kandidaten van partijen die verlies leden, is het een hard gelag. Zoals voor GroenLinks-PvdA Kamerlid Geert Gabriëls, die met zijn plek 19 op de lijst dacht Kamerlid te blijven. Tot de voorkeursstemmen bekend werden en hij samen met fractiegenoot Jimme Nordkamp net buiten de boot bleek te vallen. "Ja daar baal ik enorm van." De 68-jarige NSC'er Harm Holman had de keus om te stoppen dan al wel zelf gemaakt, het verdwijnen van zijn hele fractie noemt hij bedroevend. Ook al was hij "ergens ook blij" dat het kabinet ten val kwam omdat het "echt niet meer ging". Afscheid live bij de NOS Het afscheid van de Kamerleden is vanaf 13.00 uur te volgen via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app. De meeste NSC-kamers zijn daags voor het afscheid leeg en verlaten, maar Holman is nog druk. Samen met ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis, die als nummer 2 op de lijst van zijn partij wel werd herkozen, werkt hij tot het laatst aan een initiatiefwet voor de toekomst van de landbouw. Vandaag dienen ze het voorstel in waarin staat dat een boer alleen zoveel koeien mag houden als past bij de hoeveelheid landbouwgrond die hij heeft. De dag voor zijn vertrek uit de Kamer is hij met zijn vrouw onderweg naar Den Haag als ze om beurten vanuit de auto telefonisch hun verhaal doen. Dat het indienen van de wet nog lukt geeft "een leuk feestelijk tintje" aan een verder "allerminst feestelijk afscheid voor zijn partij", zegt Holman. Hij hoopt dat de onderhandelaars voor een nieuw kabinet serieus naar het plan kijken, want "zonder beweging in het stikstofdossier" wordt het voor het hele land "heel zwaar". Maar het is ook wel goed om te stoppen nu, zegt Holman. Kamerlid zijn was ook topsport, volgens hem zelfs een aanslag op z'n gezondheid. Zijn vrouw beaamt dat. Na deze tropenjaren, met honderden mails en berichten per dag is het nu tijd om bij te komen. Ze hopen binnenkort samen een reis naar Zuid-Amerika te maken. Er moet nog wel wat verder worden afgeschaald: Holman staat als gedreven landbouwwoordvoerder "altijd aan". Holman zelf: "Ik leer de uitknop af en toe al wel te vinden". Geert Gabriëls Die uitknop had GroenLinks-PvdA Kamerlid Geert Gabriëls nog liever helemaal niet ingedrukt. Twee jaar geleden kwam de oud-gedeputeerde uit Limburg vol ambitie en energie naar Den Haag. Het Kamerlid dat zich met waterbeleid en pfas bezighoudt had nog veel plannen. De teleurstelling is dan ook groot. Niet over de voorkeurstemmen want er komen "vier toppers bij", zegt hij. Maar het niet verkozen worden was naar eigen zeggen best even slikken. Toch heeft hij nog een beetje hoop. Mocht zijn partij in een kabinet komen en er Kamerleden doorschuiven is er misschien nog kans. Daarom woont hij de fractievergaderingen voorlopig nog bij. Gabriëls zegt sinds zijn vijftiende nooit zonder werk te hebben gezeten, dus "dat wordt na vandaag toch wel even gek". Claudia van Zanten Ook voor BBB'er Claudia van Zanten is het de laatste dag. "Politiek is mijn passie, dus ik was liever doorgegaan. Maar het hoort er ook een beetje bij, dat weet je als je de politiek in gaat." Ze gaat de komende tijd vooral "koffiedrinken met potentiele werkgevers" maar weet nog niet wat ze nu gaat doen. En een terugkeer ooit in de Kamer? "Je moet nooit iets uitsluiten. Ik bedoel, kijk naar de terugkeer van Mona Keijzer." Michiel van Nispen SP-Kamerlid Van Nispen nam de de stap zelf, toch heeft hij vandaag gemengde gevoelens. Van Nispen vond het Kamerwerk eervol, maar voelde de afgelopen jaren "toenemend ongemak over het functioneren van de politiek". Op feestjes en in sportkantines werd hij aangesproken over "de ophef die in de politiek en media hoogtij leek te vieren". Van Nispen erkent dat de politiek er de laatste jaren niet altijd in slaagde problemen goed op te lossen, maar, zegt hij, "er is ook een ander verhaal". Zoals het extra geld voor de sociale advocatuur, het toegankelijker maken van rechtshulp in wijken, en het werk van de parlementaire enquêtecommissie die de fouten in de toeslagenaffaire verder blootlegde. Voor deze zaken zette hij zich in, daar is hij ook trots op. Hoe pijnlijk het ook is dat de kiezer de SP de afgelopen jaren steeds minder wist te vinden, zijn idealen worden er niet minder om. Ook buiten de Kamer wil Van Nispen zich "blijven inzetten voor het versterken van democratie en rechtstaat".