అంతరిక్ష పరిశోధనల్లో శక్తిమంతమైనవిగా పేరున్న రెండు దేశాలు కలిసి ప్రయోగం చేపడితే.. అదే, (NISAR). భారత్, అమెరికా కలిసి చేపట్టిన నిసార్ ఉపగ్రహం ప్రయోగం గురించి ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆసక్తి నెలకొంది. అత్యాధునిక టెక్నాలజీ వినియోగిస్తున్న ఈ శాటిలైట్ ప్రయోజనాలు కూడా అదే స్థాయిలో ఉన్నాయి. ప్రకృతి విపత్తుల నిర్వహణ, భూ వాతావరణంలో మార్పుల అధ్యయనం, సముద్రాల అధ్యయనంలో ఊహించని మార్పులు చోటు చేసుకోనున్నాయి. రక్షణ వ్యవహారాల్లోనూ ఈ ఉపగ్రహం కీలకం కానుంది. అలాగని ఈ ప్రాజెక్టు లాంచ్ ప్యాడ్‌ పైకి ఎక్కడం అంత తేలికేం కాలేదు. దీని వెనుక నాసా, శాస్త్రవేత్తల పదేళ్ల కృషి ఉంది. అంతరిక్ష రంగంలో అప్రతిహతంగా దూసుకెళ్తున్న భారత్.. మరో మెట్టు ఎక్కి చేపట్టిన ఈ మిషన్ ఆసక్తికర వివరాలు..నాసా (NASA), ఇస్రో (ISRO) కలిసి ప్రయోగిస్తున్న ఈ శాటిలైట్‌కు NISAR అని పేరు పెట్టారు. సుమారు రూ.12,500 కోట్ల ఖర్చుతో ఈ మిషన్‌ను చేపట్టారు. ఈ ఉపగ్రహాన్ని జూలై 30న శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధావన్ స్పేస్ సెంటర్ (SDSC) నుంచి GSLV-F16 రాకెట్ ద్వారా సాయంత్రం 5:40 గంటలకు ప్రయోగించేందుకు ముహూర్తం నిర్ణయించారు. ఈ రాకెట్.. నిసార్ ఉపగ్రహాన్ని భూమికి 743 కి.మీ. ఎత్తులో, 98.40 డిగ్రీల కోణంలో భూ కక్ష్యలో ప్రవేశపెడుతుంది.NISAR శాటిలైట్‌లో SAR అనే కొత్త టెక్నాలజీని వాడుతున్నారు. ఇందులో రెండు రకాల రాడార్లు ఉన్నాయి. ఇవి దట్టమైన అడవుల్లో కూడా సమాచారాన్ని సేకరించగలవు. భూ పొరల్లో కదలికలు, భూమిపై తేమ శాతాన్ని కూడా కచ్చితంగా అంచనా వేయగలుగుతుందంటే నిసార్ శాటిలైట్ ఎంత కీలకమైనదో అర్థం చేసుకోవచ్చు. భూమిని పరిశీలించే వాటిలో ఇప్పటివరకు చాలా ఖరీదైనది ఈ ప్రయోగం.నిసార్ ప్రత్యేకతలు2,392 కిలోల బరువు ఉన్న నిసార్ ఒక ప్రత్యేకమైన భూ పరిశీలన శాటిలైట్. ఇందులో నాసా L-బ్యాండ్ , ఇస్రో S-బ్యాండ్ ఉన్నాయి.డ్యూయల్-ఫ్రీక్వెన్సీ సింథటిక్ అపర్చర్ రాడార్‌తో భూమిని పరిశీలించే మొట్టమొదటి ఉపగ్రహం ఇదే. ఈ నిసార్ శాటిలైట్ భూగోళ మొత్తాన్ని స్కాన్ చేయనుంది. 12 రోజుల వ్యవధిలోనే పగలు, రాత్రి డేటాతో పాటు వాతావరణ సమాచారాన్ని కూడా అందించనుంది. నిసార్‌లోని రాడార్లు రోజుకు సుమారు 80 TB (టెరాబైట్లు) డేటాను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. అంటే సుమారు 150.. 512 జీబీ హార్డ్ డ్రైవ్‌లను నింపేంత డేటాను అందిస్తుంది. నిసార్ అందించే డేటాను ఎప్పటికప్పుడు ప్రాసెస్ చేసి.. స్టోర్ చేసి, క్లౌడ్ ద్వారా అందరికీ అందుబాటులో ఉండేలా చేయనున్నారు.నిసార్ (NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar - NISAR) అంటే..?నిసార్ అంటే నాసా ఇస్రో సింథటిక్ అపెర్చర్ రాడార్ అని అర్థం. ప్రస్తుతం భూమిపై జరుగుతున్న మార్పులను ఎప్పటికప్పుడు పర్యవేక్షించడంలో విప్లవాత్మక మార్పులు తీసుకురావడానికి నాసా-ఇస్రోలు ఈ నిసార్ ఉపగ్రహ ప్రయోగానికి సిద్ధం అవుతున్నాయి. ఈ చారిత్రాత్మక మిషన్.. భూ ఉపరితలం, మంచు పర్వతాలపై జరుగుతున్న చిన్న చిన్న మార్పులను గతంలో ఎన్నడూ లేనివిధంగా పూర్తి వివరాలతో నమోదు చేయనుంది. వ్యవసాయం, ప్రకృతి వైపరీత్యాల పర్యవేక్షణ, సముద్రపు మంచు, హిమానీనదాలను ఎప్పటికప్పుడు పర్యవేక్షించి హై రిజల్యూషన్ ఫోటోలను షేర్ చేస్తుంతి.నిసార్ ప్రయోజనాలు1. భూమిపై మార్పులు, భూ పొరల కదలికలను గుర్తించడంభూమిపై ప్రతి కదలికలను నిసార్ పసిగడుతుంది. అధిక స్పేషియల్ రిజల్యూషన్‌తో భూమిని పరిశీలించేందుకు స్వీప్‌సార్ టెక్నాలజీని ఉపయోగిస్తున్నారు. భూమి, ఉపరితల భూ పొరలు, మంచు కదలికలు, వృక్ష సంపదలో మార్పులను ఇది కొలుస్తుంది. నిసార్ శాటిలైట్.. సెంటీమీటర్ల మార్పులను కూడా కొలవగలదని నాసా శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. ఈ నిసార్ శాటిలైట్ అందించే డేటా ప్రపంచవ్యాప్తంగా సహజ వనరులు, ప్రమాదాలను మరింత సమర్థంగా నిర్వహించేందుకు ఉపయోగపడుతుందని నాసా పేర్కొంది. వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాలు, వాటి వేగాన్ని అర్థం చేసుకునేందుకు శాస్త్రవేత్తలకు సమాచారాన్ని అందిస్తుందని తెలిపింది. 2. సముద్రాల అధ్యయనంNISAR ఉపగ్రహం నీటి లోతును కూడా కొలుస్తుంది. దీన్ని ‘బాతిమెట్రిక్ సర్వే’ అంటారు. ఇది కరిగే హిమానీనదాలు, సముద్ర మట్టం పెరుగుదల, కార్బన్ నిల్వలలో మార్పులను అర్థం చేసుకొని, చర్యలు తీసుకునేందుకు దోహదపడుతుంది. 3. ప్రకృతి వైపరీత్యాలను ముందే పసిగట్టడంనిసార్ శాటిలైట్ భూమి పొరల్లో కదలికలు, సముద్ర భూభాగంలో మార్పులను కూడా గుర్తించగలదు. తద్వారా సునామీలు, భూకంపాలు, అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు, కొండచరియలు విరిగిపడటం లాంటి ప్రకృతి వైపరీత్యాలను ముందే గుర్తించడానికి ఆస్కారం కలుగుతుంది. ఈ ఉపగ్రహం ద్వారా పర్యావరణ వ్యవస్థ, కార్బన్ సైకిల్, భూమి వాతావరణంలో మార్పులను, ఇతర ప్రభావాలను తెలుసుకోవచ్చు. తద్వారా ప్రజలకు వెంటనే హెచ్చరికలు జారీ చేయడం మరింత సులభం అవుతుంది. 4. రక్షణ వ్యవహారాల్లో కీలకంఈ శాటిలైట్ ద్వారా తీర ప్రాంతాలను పరిశీలించడం, ఓడలను కనిపెట్టడం, శత్రు దేశాల కదలికలపై నిఘా ఉంచడం కూడా వీలవుతుందని విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు. భారత్, అమెరికా జాయింట్ ఆపరేషన్నాసా, ఇస్రోల మధ్య మొదటి ఉమ్మడి ఉపగ్రహ మిషన్‌గా ఈ నిసార్ నిలవనుంది. ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరిలో వాషింగ్టన్‌లో భేటీ అయిన నరేంద్ర మోదీ-డొనాల్డ్ ట్రంప్‌లు ఈ మిషన్‌ను భారత్-అమెరికా పౌర అంతరిక్ష సహకారానికి కీలకమైన సంవత్సరంగా అభివర్ణించారు. నిసార్‌లో భారత్, అమెరికా సమాన భాగస్వామ్యం ఉంది. అంతేకాకుండా నాసా, ఇస్రో మధ్య తొలి హార్డ్‌వేర్ సహకారాన్ని ఈ ప్రయోగం సూచిస్తుంది. ఈ ప్రయోగానికి కావాల్సిన రాడార్ సిస్టమ్‌లు, కమ్యూనికేషన్ టెక్నాలజీ, సైంటిఫిక్ డివైజ్‌లను నాసా అందించింది. స్పేస్ క్రాఫ్ట్, లాంచింగ్ వెహికల్, ఆపరేషనల్ సపోర్ట్‌ను ఇస్రో అందిస్తోంది. నాసా తరఫున జేపీఎల్ సంస్థ ఈ ప్రాజెక్ట్‌కు పనిచేస్తుండగా.. బెంగళూరులోని యూఆర్ రావు ఉపగ్రహ కేంద్రం, అహ్మదాబాద్‌లోని ఇస్రో స్పేస్ అప్లికేషన్స్ సెంటర్ ఇస్రో వైపు పనిచేస్తున్నాయి.అంతరిక్ష రంగంలో నాసా-ఇస్రో భాగస్వామ్యంఈ నిసార్ ప్రయోగంతో అంతరిక్ష రంగంలో భారత్, అమెరికా మధ్య పెరుగుతున్న సహకారంలో సరికొత్త అధ్యాయాన్ని లిఖించనుంది. చంద్రయాన్-1, ఇటీవల యాక్సియమ్ మిషన్ 4 వంటి సక్సెస్‌ఫుల్ మిషన్ల తర్వాత.. నిసార్ కూడా ఈ జాబితాలో చేరుతుందని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. భారత గ్రూప్ కెప్టెన్ శుభాంశు శుక్లా పాల్గొన్న ఆక్సియమ్ మిషన్ 4లో తొలిసారిగా ఇస్రో, నాసా వ్యోమగాములు అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష కేంద్రంలో కలిసి పనిచేయడం గమనార్హం. గత 2 దశాబ్దాలుగా అంతరిక్ష రంగలో భారత్‌ అద్భుత విజయాలతో ప్రపంచ దేశాలను ఆశ్చర్యంలో ముంచెత్తింది. ఇస్రో శాస్త్రవేత్తలు తక్కువ ఖర్చుతో చంద్రయాన్ సిరీస్ ప్రయోగాలు విజయవంతం చేసి.. అంతరిక్ష చరిత్రలో సరికొత్త అధ్యాయాన్ని లిఖించారు. అమెరికా, రష్యా, చైనా, జపాన్ వంటి దేశాలు.. గత కొన్ని దశాబ్దాలుగా అంతరిక్ష రంగంలో ఎన్నో విజయాలు, అపజయాలు సాధించగా.. ఇందుకోసం భారీగా బడ్జెట్‌ను కేటాయించేవి. కానీ ఇస్రో మాత్రం స్వదేశీ టెక్నాలజీ, శాస్త్రవేత్తల సహకారంతో.. తక్కువ ఖర్చుతోనే ప్రయోగాలు చేపట్టి.. వాటిని విజయవంతం చేసి.. అంతర్జాతీయ దృష్టిని ఆకర్షించింది.చంద్రయాన్-3 విజయంతో.. స్పేస్ చరిత్రలోనే తొలిసారి చంద్రుడి దక్షిణ ధ్రువంపై కాలుపెట్టిన తొలి దేశంగా భారత్ ఘన కీర్తిని సొంతం చేసుకుంది. దీంతో భారత్‌తో కలిసి అంతరిక్ష ప్రయోగాలు చేసి.. మరిన్ని విజయాలు దక్కించుకోవాలని అమెరికా ఉవ్విళ్లూరుతోంది. అమెరికా అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (నాసా), భారత అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ (ఇస్రో) కలిసి నిర్వహిస్తున్న ఈ ప్రయోగం స్పేస్ చరిత్రలో సరికొత్త అధ్యాయం లిఖించాలని కోరుకుందాం..