DİDEM SEYMEN- Sonbaharla birlikte grip vakaları artışa geçti. Uzmanlar, grip hastalığının bağışıklığı zayıf olanlarda ciddi komplikasyonlara yol açabileceği uyarısında bulundu. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. N. Tibel Tuna şunları söyledi: “Grip bağışıklığı zayıf olanlarda bronşite yol açabilir, ardından akciğer dokusunu etkileyerek zatürreye çevirebilir. Zatürre, özellikle ileri yaşta, kronik kalp ve akciğer hastalığı olanlarda, bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde hayati risk oluşturur. Zatürreye karşı en etkili korunma yöntemlerinden biri aşı. ‘Zatürre aşısı’ olarak bilinen pnömokok aşısı, akciğerde enfeksiyona yol açabilen en önemli bakteriye karşı koruma sağlar.”Risk grubu için“Bu aşı 65 yaş üstündekilere, ayrıca KOAH, astım, kalp yetmezliği, diyabet gibi kronik hastalığı olanlara, bağışıklık sistemi baskılanmış kişilere ve sık zatürre geçirenlere önerilir. Grip aşısı ile pnömokok aşısının birlikte yapılması, özellikle risk gruplarında hastalığın ağır seyretmesini önlemede güçlü bir koruma sağlar. Herkesin zatürre (pnömokok) aşısı olmasına gerek yok. Pnömokok aşısı özellikle risk gruplarına önerilir. Sağlıklı genç ve orta yaşlı erişkinlerde rutin olarak yapılması gerekmez.”İki aşı uyarısı“Zatürre aşısı grip tedavisinde kullanılan bir aşı değildir; grip olduktan sonra zatürre aşısı olmak hastalığın gidişatını değiştirmez. Zatürre aşısı koruyuculuğu yıllar süren bir aşıdır ve sadece risk grubundaki kişilere belirlenen aralıklarla yapılır. Gripten korunmak için ayrı olarak grip aşısı olunmalı, zatürreden korunmak içinse risk gruplarında zatürre aşısı eklenmelidir. Grip, bağışıklığı zayıflattığı için zatürreye yatkınlığı artırabilir ama bu durum ‘her gripten sonra aşı’ anlamına gelmez.”‘Önceden yapılmalı’“Aşı, risk grubundaysanız zaten önceden yapılmış olmalıdır. Zatürre aşısı herkes için zorunlu bir aşı değil ama özellikle yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için hayati önem taşıyan bir koruma aracıdır. Doğru kişiye, doğru zamanda uygulandığında, grip sonrası gelişebilecek zatürre riskini büyük ölçüde azaltır.”Doğru bilinen yanlışlarGrip aşısıyla ilgili doğru bilinen yanlışlar ve gerçekler:1- “Grip aşısı grip yapar.”Aşıda canlı virüs bulunmaz, bu nedenle kişiye grip bulaştırmaz. Ancak bağışıklık sistemi aşıya yanıt verirken hafif ateş, halsizlik ya da kas ağrısı gibi geçici belirtiler görülebilir. Bunlar bağışıklık cevabıdır.2-“Sadece yaşlılar aşı olmalı.”Yaşlılar risk grubunda olsa da kronik hastalığı olanlar (kalp, böbrek, şeker, astım, KOAH vb.), sağlık çalışanları, bağışıklığı zayıf olanlar, gebeler ve çocuklar da aşı olmalıdır.3-“Her yıl aşı olmaya gerek yok.”Grip virüsü her yıl değişime uğradığı için her yıl yeni aşı geliştirilir. Geçmiş yıllarda yapılan aşı, sonraki yıl koruma sağlamaz.4- “Zaten grip oldum, bana gerek yok.”Grip tek bir virüs türünden oluşmaz, farklı suşları vardır. Bir kere hastalığı geçirmek bağışıklık oluşturmaz, aşı koruma sağlar.5-“Sağlıklı insanlar için gereksizdir.”Sağlıklı bireylerde de grip ciddi komplikasyonlara (zatürre, bronşit, kalp krizi tetiklenmesi) yol açabilir. Ayrıca aşı olan kişi çevresindeki risk grubundaki kişileri de korur.6-“Aşı korumuyor, boşa yaptırıyoruz.”Grip aşısı yüzde 100 koruma sağlamasa da hastalığa yakalanma ihtimalini ciddi şekilde düşürür, hastalığın şiddetini ve komplikasyon riskini azaltır.7- “Gebeler ve çocuklara yapılmaz.”Tam tersine, gebelere ve 6 aydan büyük çocuklara grip aşısı önerilir. Aşı, hem anneyi hem de bebeği korur.Ellerinizi sık yıkayınAşıların yanı sıra alınacak günlük önlemlerin de önemine dikkat çeken Doç. Dr. N. Tibel Tuna, ellerin sık yıkanması, hasta kişilerle yakın temastan kaçınılması, kalabalık kapalı ortamların havalandırılması ve sigaradan uzak durulmasının akciğer sağlığı için kritik olduğunu vurguladı. Tuna, “Grip belirtileri başladığında ‘nasıl olsa geçer’ düşüncesiyle beklemek yerine, özellikle ateşin düşmemesi, öksürüğün şiddetlenmesi, nefes darlığı veya göğüs ağrısı eklenmesi durumunda vakit kaybetmeden hekime başvurmak gerekir” dedi.