Het kabinetsplan om de stikstofdoelen uit de wet te halen, is in de huidige vorm geen goed idee. Dat staat in een advies van de Raad van State (RvS). Het plan was een speerpunt van de BBB tijdens de verkiezingen. Het voorstel van demissionair minister Wiersma is om de stikstofdoelen uit de Omgevingswet te halen. Nu is Nederland verplicht om overbelasting door stikstof in stikstofgevoelige natuur te stoppen. In 2025, 2030 en 2035 moet respectievelijk 40, 50 en 74 procent van de stikstofgevoelige natuur daaraan voldoen. Wiersma (BBB) wil de drie stikstofdoelen uit de wet halen. In plaats daarvan zou de uitstoot van stikstof in 2035 "aanzienlijk minder" moeten zijn dan in 2019. Later zou een plan moeten volgen om dat doel te halen. Dat is de Raad van State, het hoogste adviesorgaan van het kabinet, te vaag. Het is onduidelijk wat "aanzienlijk minder" concreet betekent en hoe Wiersma dat alternatieve doel wil halen. Europese regels schrijven voor dat beschermde Natura 2000-gebieden hersteld moeten worden en al helemaal niet mogen verslechteren. Hoe Wiersma daaraan wil voldoen, is niet duidelijk, zegt de RvS. Doorn in oog van Wiersma Nu wordt nog vastgesteld of beschermde natuur overbelast is door stikstof aan de hand van de 'kritische depositiewaarde' (KDW). Die waarde geeft de maximale hoeveelheid stikstof aan die de natuur aankan en is een doorn in het oog van Wiersma. Dat komt doordat de KDW's kunnen veranderen. Wetenschappers stellen ze elke tien jaar vast na uitgebreid onderzoek. Dat gebeurde voor het laatst in 2023: veel stikstofgevoelige natuur bleek nog gevoeliger dan gedacht, waarna de KDW's werden aangepast. Dat leidde ertoe dat het nog moeilijker werd om de wettelijke stikstofdoelen van 2025, 2030 en 2035 te halen. Daarom wil Wiersma van de KDW af. Ze omschreef het als een "bewegend doel" waar maar moeilijk op te sturen valt. Ook Wiersma's voorganger Van der Wal wilde er vanaf, maar concludeerde uiteindelijk dat er geen goed alternatief voor was dat aan Europese regels voldoet. Alternatief Toen Wiersma het wetsvoorstel naar de Raad van State stuurde, stelde de demissionaire landbouwminister dat het wel mogelijk was. "De juridische check is gedaan, dit is een houdbaar alternatief", zei ze er in juli over. De Raad van State ziet dat dus anders. In het vandaag gepubliceerde advies is te lezen dat de bezwaren over het wetsvoorstel zo serieus zijn dat het niet naar de Tweede Kamer gestuurd zou moeten worden. In het advies is ook te lezen dat de RvS bedenkingen heeft bij het plan om de focus van neerslag van stikstof te verleggen naar de uitstoot ervan. Veel boeren zijn daar voorstander van, omdat ze veel meer invloed hebben op uitstoot dan op waar stikstof neerdaalt. Daar heeft de Raad van State niets op tegen, maar dan moet Wiersma wel aantonen dat zo'n nieuw systeem voldoet aan Europese natuurbeschermingsregels. Die motivering is "niet overtuigend", staat in het advies. De Raad van State sluit niet uit dat het voorstel later alsnog naar de Tweede Kamer kan. Daarvoor zijn wel stevige aanpassingen nodig. Wiersma zegt in een reactie het advies te gaan bestuderen en te bekijken of het meegenomen kan worden "in de verdere uitwerking van het wetsvoorstel".