E-atık; içerisinde elektrikli parça / elektronik donanım bulunan cihazların, arızasının giderilememesi veya onarım maliyetinin yüksek olması, fonksiyonelliğinin yeterli gelmemesi veya yenileme isteği vb. sebeplerle kullanım ömrünü tamamlaması / bir kenara konulması ve zaman içerisinde kalabalık izlemi oluşturması durumudur. Günlük hayatta kullanılan telefon, radyo, televizyon, bilgisayar, yazıcı, çamaşır makinesi, buzdolabı vb. donanımlı cihazlar/makineler, kullanım ömrünü tamamladığında “e-atık sınıfı hammadde” olarak değerlendirilmelidir.Konu ile ilgili, “2. Uluslararası Özel Atık Zirvesi” Notları:Toplantıda elektrikli ve elektronik atıklar (e-atık) ele alındı. E-atıkların çöp olmadığı, geri dönüşümünün yaygınlaştırılmasıyla çevre kirliliğinin önlenebileceği, ekonomik kazanç sağlanabileceği ve insan sağlığına olumsuz etkilerinin azaltılabileceği mesajı verildi. Zirvenin temasını 'Elektrikli ve Elektronik Atıklar' oluşturdu. Zirvede, e-atık yönetim planlarının oluşturulmasının zorunlu hale getirilmesi gerektiği belirtildi.Teknolojik Atıklar ve Etkileri;--TÜBİTAK Çevre ve Temiz Üretim Enstitüsü Temsilcisi, Türkiye’de 4 bin 381 adet atık işleme merkezi bulunduğunu, bu yıl ülke genelinde 150 bin ton e-atık toplanmasının hedeflendiğini anlattı.--Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) Temsilcisi, e-atıkların insan sağlığına etkileri üzerinde durdu. Televizyon, monitör ve telekomünikasyon cihazlarının üretiminde yaklaşık 60 ayrı malzeme kullanıldığını kaydetti, bunlar arasındaki cıva, kadmiyum, kurşun, boryum ve fosforun tüm canlılar üzerinde 'olumsuz' etkileri bulunduğunu aktardı.Dünya’nın E-Atık Yükü;--HP Bilgisayar Çevre Yöneticisi, yazıcı kartuşu ve donanım atıklarının toplanması için yürüttükleri ortaklık programını anlattı. E-atık yönetiminde her ülkenin kendi gerçeklerine göre mevzuat ve uygulama düzenlemesinin yarar getireceğini belirtti.--Akademi Çevre Sorumlusu, e-atıkların geri dönüşümünün ekonomik getirisini ele aldı. 2014 yılı verilerine göre Dünya’da 41.8 milyon ton, Türkiye’de 501 bin ton e-atık toplandığını duyurdu, doğru geri dönüşümle bu atıkların % 40’ının çelik, % 20’sinin plastik, % 13’ünün bakır, % 12’sinin pil ve % 7’sinin alüminyum olarak ekonomiye kazandırıldığını belirtti.Çevre Eski Bakanlarının Görüşleri;--Atık yönetiminde sınırlı kaynakların doğru ve verimli kullanılması için belediyelerin iş birliği içinde çalışmalar yürütmesi, büyük sanayi tesislerinin atık tesislerinden ortak yararlanması ve aktarma istasyonlarının yaygınlaştırılması gerektiğini ifade etti.--E-atıkların geri dönüşümü için fon ayrılması, yeni yatırımların teşvik edilmesi, paydaşların ortak çalışması ve kayıt dışı faaliyetlerde denetimler ile ilgili görüşünü paylaştı.--Yeni atık tesislerinin kurulması ve uluslararası hibe fonlarından daha fazla yararlanılması için çalışma yapılmasını önerdi. Bir fabrikanın atığının diğer fabrika için hammadde olabildiğinin altını çizdi [1].Birleşmiş Milletler ’in 2020 Küresel E-Atık İzleme Raporu’nun verilerine göre her yıl kişi başı 7,3 kg elektronik atık birikiyor. Elektronik cihazların üretiminin artması, kullanım sürelerinin kısalması ve tamir maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle e-atıkların miktarı her geçen yıl artıyor. E-atık miktarının 2030 yılında 74,7 Megaton olacağı öngörülüyor [2].Kapadokya coğrafyasının merkezi olan İlimizde; “Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi Hakkında Yönetmelik (26/12/2022 tarih ve 32055 sayılı Resmî Gazete)” doğrultusunda; her türlü e-atık malzemenin toplanabildiği ve güvenle depolandığı, yetkilendirilmiş merkezler konusunda kamuoyunun bilgi sahibi olması önem arz etmektedir. Zira, toplum sağlığı, ülke ekonomisi ve çevre farkındalığı için, geri dönüşüm kuralları doğrultusunda, e-atık hammaddelerinin üretim potasında yerini alması sağlanmalıdır.[1]. https://mam.tubitak.gov.tr/9-20-nisan-2016-2-uluslararasi-ozel-atik-zirvesi/[2]. https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/dijitallesen-dunyanin-yeni-cevre-sorunu-e-atiklarBu satırlar; M. TUNCEL, Toplumsal Farkındalık, Nevşehir-2025; çalışmasından yararlanılarak hazırlanmıştır.